بسیاری از افراد اغلب از اصطلاح دمنده صنعتی (blower) و هواکش صنعتی (fan) به جای یکدیگر استفاده می‌کنند، اما آیا این دو مفهوم معادل یکدیگر هستند؟ همگی ما می‌دانیم که تفاوت‌هایی وجود دارد؛ اما هر دو دستگاه هم برای جابه‌جایی هوا استفاده می‌شوند. پس تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی چیست؟ برای دانستن پاسخ به این سؤال، این مقاله تصفیه دود پاک زیست (شادتکس) را با دقت مطالعه کنید.
گاهی اوقات برخی افراد فکر می‌کنند که عبارت «هواکش صنعتی دمنده» به معنای مترادف بودن دو واژه است، اما در واقع دمنده یکی از برندهای معتبر در صنعت فن و هواکش است و هواکش دمنده به معنای هواکش‌های تولید شده توسط این برند معروف است.
بیشتر بخوانید: نحوه ساخت مکنده دود لحیم کاری
تفاوت هواکش و دمنده در چیست؟
تفاوت‌های فنی بین فن دمنده و مکنده اولین مسئله‌ای است که باید به آن توجه کنیم. این مسئله را می‌توان به این شکل بیان کرد که فن مکنده شامل انواع هواکش‌های جریان محوری، هواکش‌های سانتریفوژ و هواکش‌های جریان مقابل است. در حالی که فن دمنده انواع دمنده‌های سانتریفوژ و دمنده‌های جایگزین قطبی را شامل می‌شود. طراحی و ساخت فن مکنده شامل موتور و تیغه‌هایی است که هر یک وظیفه اداره و هدایت جریان الکتریسیته به محیط اطراف را بر عهده دارند. در حالی که فن دمنده دارای فن، پوشش بیرونی، ورودی و خروجی است که هوا را در یک محیط مشخص تولید می‌کند.
کارکرد انواع فن مکنده صنعتی و هواکش
بسیاری از کاربران در صنایع مختلف از فن مکنده به عنوان هواکش صنعتی یاد می‌کنند. هواکش صنعتی یک دستگاه الکتریکی است که دارای چند پره یا تیغه درون آن است که هوای مورد نیاز در محیط را فعال می‌کند. از طرفی، فن دمنده فن‌های مکانیکی هستند که از هواکش‌های تعبیه شده در آنها برای انتقال هوا به نقاط مختلف استفاده می‌کنند.
برای درک تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی به یاد داشته باشید فن دمنده تنها یک نقطه خاص را خنک می‌کند و اغلب هوای دمنده از طریق سوراخ‌های کوچک عبور می‌کند. به همین دلیل، فن دمنده تمایل دارد تأثیر خود را در ناحیه محدودی حفظ کند. برعکس، هواکش صنعتی می‌تواند مقدار بیشتری از هوای مورد نیاز را تولید کند و از فشار کمتری برای انجام این کار استفاده خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: مکنده دود لیزر: فناوری پیشرفته برای بهبود کیفیت هوا
فن دمنده با داشتن تعداد بیشتری پره درون آن و قوس قابل توجه، فشار بیشتری را در کانال‌ها یا سالن‌های تهویه ایجاد می‌کند و نیاز کمتری به قدرت الکتریکی دارد. مهم‌ترین مورد در فن دمنده، وزن کمتر پروانه است که از انتخاب الکتروموتوری با توان کمتر به طراح کمک زیادی می‌کند.
فرق هواکش دمنده با مکنده در پروانه‌ها
پروانه‌ها نقش اساسی در تنظیم و هدایت جریان هوا دارند. اکثر فن و هواکش‌ها با استفاده از موتور الکتریکی ساخته شده‌اند. البته می‌توانیم از منابع دیگری هم مانند احتراق داخلی و موتورهای هیدرولیک استفاده کنیم. دمنده‌ها، برای تولید حجم زیاد گاز با افزایش متوسط فشار استفاده می‌شوند، مثلا در هواکش و دمنده‌های صنعتی. آنها دارای یک چرخ با تیغه‌های کوچک و پوششی به سمت لبه هستند که به هدایت جریان هوا کمک می‌کند. عملکرد این دستگاه‌ها، بسته به طراحی پره‌ها و تأثیر آنها بر حرکت هوا، تعیین می‌شود.
دمنده‌ها و هواکش‌ها از نظر اندازه، انرژی و جریان هوا، متفاوت هستند. اغلب دمنده‌ها از هواکش‌ها بزرگ‌تر و قدرتمندتر هستند. هواکش‌ها عموما انرژی کمتری مصرف می‌کنند، اما از توانایی بیشتری نسبت به دمنده‌ها برخوردارند. برای دانستن تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی یادتان باشد که در زمینه جریان هوا، دمنده‌ها به دلیل نسبت تخلیه فشار مکش، جریان بیشتری از هوا ایجاد می‌کنند. مشخصات دقیق‌تر این دو دستگاه را می‌توانید از جدول زیر مشاهده کنید.
جدول تفاوت های فن دمنده و مکنده
| دمنده | هواکش | |
| عملکرد | هوا را در کل اتاق یا فضا به گردش در می‌آورد | هوا را فقط در ناحیه خاص جابه‌جا می‌کند |
| مقدار فشار | برای تولید مقادیر زیادی گاز از فشار کمتری بهره می‌برد | از فشار بالا برای تولید مقادیر زیادی گاز استفاده می‌نماید |
| نسبت فشار | زیر 1.1 | از 1.1 به 1.2 |
| منطقه عملکرد | جریان هوا در کل منطقه | جریان هوا در یک مکان یا نقطه خاص |
| انواع | فن‌های جریان محوری فن‌های گریز از مرکز فن‌های جریان متقاطع | هواکش گریز از مرکز هواکش جابه‌جایی مثبت |
| اجزا | یک موتور و تیغه‌هایی که با برق کار می‌کنند | یک فن و پوشش بیرونی |
بیشتر بخوانید: آشنایی با مکنده دود تعمیرات موبایل
نکته مهم فرق هواکش دمنده با مکنده
شکل پره، فن هواکش صنعتی را از فن دمنده و مکنده بودن متمایز می‌کند و نسبت فشار آن مهم است. به طور کلی، دمنده می‌تواند نسبت فشار بالاتری تولید کند. بر اساس استاندارد ASME (انجمن آمریکایی مهندسان مکانیک)، نسبت مشخص فشار هواکش مکنده به blower fan pressure تعریف می‌شود.
آزمایشات مربوط به فن هواکش مکنده، اغلب بر اساس استاندارد SCFM هوا انجام می‌شود. تولیدکنندگان فن هواکش مکنده، اغلب استانداردهایی را برای هوای تمیز و خشک با تراکم 0.075 پوند وزن در هر فوت مکعب، با فشار سنج در سطح دریا 29.92 اینچ جیوه و دمای 70 درجه فارنهایت مورد تأیید قرار می‌دهند.
جمع بندی تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی
تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی این‌طور معنا می‌شود که دو دستگاه فن دمنده و مکنده به عنوان سیستم‌های مکانیکی استفاده می‌شوند تا هوا در محیط گردش کند. فن دمنده هوا را تنها بر روی یک نقطه خاص حرکت می‌دهد. در حالی که فن مکنده قادر است هوا را به سراسر محیط گردش دهد. انتخاب یک فن مناسب برای ایجاد تراکم هوای استاندارد در صنایع مختلف بسیار مهم است.
با توجه به توانایی‌های خاص خود، دو دستگاه دمنده و مکنده در تهویه انواع مختلف اماکن استفاده می‌شوند. این دو دستگاه شباهت‌های زیادی در کارکرد دارند و به ایجاد محیط‌های تهویه‌ای مناسب و استاندارد کمک می‌کنند. اما از لحاظ فنی تفاوت‌هایی بین این دو دستگاه وجود دارد که در این مقاله تصفیه دود پاک زیست (شادتکس) به آنها پرداخته شده است.