هواکش‌های گریز از مرکز یا همان فن‌های سانتریفیوژ، نوعی سیستم تهویه مطبوع هوا هستند. در کل، فن‌های گریز از مرکز یکی از پرکاربردترین انواع فن‌ها در سیستم‌های تهویه صنعتی به شمار می‌آیند. این فن‌ها در انواع و ابعاد مختلف تولید می‌شوند و هر یک وظیفه‌ای خاص را انجام می‌دهند. بیشترین استفاده از فن‌های سانتریفیوژ در سیستم‌های تهویه پارکینگ است. این فن‌ها قادرند به طور مؤثر هوا را تهویه کرده و به عنوان راه‌حلی عالی برای تصفیه هوا در محیط‌های آلوده عمل کنند. با متخصصان تصفیه دود پاک زیست (شادتکس) همراه بمانید تا بدانید فن سانتریفیوژ چیست و چه کاربردهایی دارد.
پیشنهاد مطالعه: آشنایی با دستگاه مکنده دود لحیم کاری
فن سانتریفیوژ یا گریز از مرکز چیست؟
خوب است بدانید در صنایع مختلف، فن‌های مختلفی وجود دارند که دو نمونه اصلی آنها عبارت‌اند از:
- فن‌های آکسیال
- فن‌های سانتریفیوژ
در این میان، فن سانتریفیوژ (Centrifugal fan)، یک نوع سیستم تهویه هوا است که در صنایع مختلف کاربرد بسیاری دارد. انواع متعددی از فن‌های سانتریفیوژ تولید می‌شوند که هرکدام به کارکرد ویژه‌ای پرداخته‌اند. به طور کلی، این فن‌ها با ایجاد فشار بیشتر، هوا را به بیرون منتقل می‌کنند، اما حجم هوای خروجی آنها کمتر از فن‌های آکسیال است.
هواکش سانتریفیوژ یا گریز از مرکز، یک دستگاه مکانیکی است که برای جابه‌جایی هوا یا گازها به زاویه 90 درجه به کار می‌رود. اختراع این فن توسط مهندس الکساندر سابلوکف در سال 1832 صورت گرفته است. امروزه، فن‌های سانتریفیوژ بهترین فن‌ها در هر صنعت هستند و اغلب از نظر هزینه ارزان‌تر از سایر انواع فن‌ها مانند فن‌های آکسیال به شمار می‌روند. این فن‌ها در صنایع مختلف از جمله حمل و نقل، ساختمان‌ها و وسایل نقلیه برای سیستم‌های تهویه بهره می‌برند و برای کنترل آلودگی هوا مناسب خواهند بود. این نوع فن‌ها گاهی دمنده هوا نیز نامیده می‌شوند.
پیشنهاد مطالعه: بهترین روش‌های کنترل آلودگی هوا در صنایع و شهرها
قطعات تشکیل دهنده فن های سانتریفیوژ
هواکش‌های گریز از مرکز شامل سه بخش اصلی هستند:
- پروانه
- موتور
- حلزون
پروانه بخش اصلی هواکش سانتریفیوژ است که حامل حلزونی را شکل می‌دهد. این حلزون باعث می‌شود که هوا به جریان افتاده و به بیرون از محیط منتقل شود. برای اینکه بدانید نحوه عملکرد فن سانتریفیوژ چیست در نظر داشته باشید که وظیفه اصلی موتور، ایجاد انرژی لازم برای حرکت پروانه است. حلزون نیز باعث می‌شود که هوا به طور کامل از محیط خارج شده و به داخل محیط برنگردد.
کاربرد فن سانتریفیوژ چیست؟
از دوره‌های قدیم، هواکش و فن به عنوان اجزای جدا نشدنی از هر محیط یا ساختمان در نظر گرفته شده‌اند. زیرا با گذشت زمان، هوای درون یک فضا بسته، مناسب برای استفاده نیست و نیاز به تهویه دارد تا افراد بتوانند بهترین استفاده از آن فضا را داشته باشند. فن‌ها و هواکش‌ها انواع مختلفی دارند که بر اساس نیاز، از آنها استفاده می‌شود. یکی از انواع فن‌های مورد استفاده در صنایع مختلف، فن سانتریفیوژ یا فن گریز از مرکز است.
این نوع فن عموما برای فضاهای عمومی که نیاز به تهویه مطبوع دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، در سیستم تهویه آشپزخانه‌های صنعتی، بیمارستان‌ها، کارخانه‌ها، شرکت‌ها و غیره. همچنین ممکن است این فن‌ها را در محیط‌های تجاری مانند کارواش‌های اتوماتیک نیز مشاهده کنید که پس از شستشو، فن‌های بزرگ فقط در چند ثانیه، ماشین را خشک می‌کنند.
انواع سانتریفیوژ هواکش
- فن‌های سانتریفیوژ گریز از مرکز با پروانه شعاعی:
این نوع فن‌ها توانایی ایجاد جریان هوایی چشمگیری را ندارند. به عبارت دیگر، حجم هوایی که قادر به جابه‌جایی آن هستند، زیاد نیست. اما فشار هوا در داخل آنها بسیار بالا است. به همین دلیل، فن‌های سانتریفیوژ گریز از مرکز برای کاربردهای صنعتی و در محیط‌هایی که با گردوغبار، گازهای مختلف و یا رطوبت زیادی در هوا مواجه هستند، مناسب هستند.
- فن‌های سانتریفیوژ فوروارد (فن گریز از مرکز به همراه پروانه خم به جلو):
برای اینکه بدانید کاربرد فن سانتریفیوژ چیست در نظر داشته باشید این نوع فن، تیغه‌های منحنی و خمیده به سمت جلو پروانه قرار دارند. این موضوع باعث می‌شود که فشار جابه‌جایی هوا در آن معمولی و بیشتر از بسیاری از هواکش‌های دیگر باشد و حجم هوای جابه‌جا شده نیز بالا باشد. این نوع فن سانتریفیوژ فوروارد برای استفاده در سیستم‌های تهویه، تخلیه هوا و حتی در محیط‌هایی که نیاز به هوای پاک دارند، مناسب است.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای تفاوت بین هواکش صنعتی و دمنده صنعتی
- فن سانتریفیوژ بکوارد (فن گریز از مرکز به همراه پروانه خم به عقب):
دارای طراحی متفاوت با فن‌های قبلی است و مزایای بیشتری نسبت به فن فوروارد دارد. این نوع فن فشار هوای بالایی ایجاد کرده و می‌تواند حجم زیادی هوا را منتقل کند. ضمنا صدای کمتری تولید می‌کند و کارایی بالایی دارد.
- فن سانتریفیوژ ایرفویل:
دارای بالاترین کارایی در بین مدل‌های مختلف فن است. اگر قصد دارید در محیطی با هوای پاک از هواکش خود استفاده کنید، فن ایرفویل بهترین گزینه است. این فن قادر است با سرعت بالا حرکت کند، تا حدی که سرعت آن حتی دو برابر فن فوروارد است.
قیمت هواکش سانتریفیوژ مکنده
قیمت فن سانتریفیوژ بسته به کاربردهای آن متغیر است. برای ارزیابی قیمت، الکتروموتور موجود در داخل فن باید مورد بررسی قرار گیرد. افزایش قدرت الکتروموتور، باعث افزایش قیمت فن می‌شود و همچنین به تولید بیشتر جریان هوا کمک می‌کند. در صورت نیاز به استفاده از فن سانتریفیوژ در فضاهای بزرگ، الکتروموتور قوی‌تری باید استفاده شود تا بتواند به درستی فضای بزرگ را پوشش دهد. قدرت الکتروموتور بیانگر متراژ فضایی است که فن در آن نصب شده است و باید با دقت ارزیابی شود.
پیشنهاد مطالعه: هواکش صنعتی چه کار می‌کند؟
کلام آخر
در مجموع، برای اینکه بدانیم فن سانتریفیوژ چیست، خوب است در نظر بگیریم که سانتریفیوژ هواکش با چندین تیغه روی پروانه تولید شده تا هنگامی که جریان هوا وارد دستگاه هواکش می‌شود، توسط این تیغه‌ها به چرخش درآمده و فشار هوا افزایش پیدا کند. کاربرد فن سانتریفیوژ دمنده این‌گونه است که هوا را به صورت شعاعی به جریان می‌اندازد و جهت هوای خروجی از این نوع فن معمولا 90 درجه (نسبت به جریان هوای وارد شده به فن) تغییر می‌کند؛ بنابراین، فشار هوای تولید شده توسط این نوع فن‌ها بیشتر از هواکش آکسیال است.