ایران در بین کشورهایی است که با مشکلات جدی مربوط به آلودگی هوا روبرو است. این مسئله در سال‌های اخیر به گونه‌ای رو به شدت افزایش یافته که بسیاری از مردم و متخصصان به صورت جدی نگریسته و بر ضرورت مقابله با آن تأکید دارند. از آنجا که آلودگی هوا می‌تواند تأثیرات مخرب جدی بر سلامت و زندگی افراد داشته باشد، بررسی آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران می‌تواند به ما کمک کند تا درک بهتری از وضعیت فعلی داشته باشیم و راهکارهای مناسب را برای کنترل و کاهش آن ارائه دهیم. این مقاله از مجموعه مباحث تصفیه دود پاک زیست (شادتکس) به همین مسئله اختصاص داده شده است.
پیشنهاد مطالعه: ضرورت خرید دستگاه تصفیه دود هوا
افزایش مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در سال 1402
2 دی ماه 1402، جعفر جندقی، رئیس مرکز بهداشت محیط و کار وزارت بهداشت در یک نشست تخصصی درباره بهداشت محیط صحبت کرده است. او اعلام می‌کند که در قانون آلودگی هوا، وزارت بهداشت مسئول چهار تکلیف است که به طور کامل به آنها عمل کرده است. یکی از این تکلیف‌ها رصد وضعیت هوا در شهرهای آلوده است. بررسی‌ها نشان داد که تعداد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران از سال ۱۴۰۰ تا سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۰ درصد افزایش داشته است، که یک وضعیت بسیار نامناسب است.
جندقی همچنین اظهار دارد که وزارت بهداشت در کنار سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی تنها نهادهای نظارتی بر شاخص‌های بهداشتی کشور هستند که توانایی کامل در پیگیری و نظارت بر تخلفات احتمالی را دارند، اگرچه قوانین موجود کافی نیستند تا علیه نهادهای آسیب‌رسان به بهداشت محیط اعلام جرم کنند.
جندقی در بحث وضعیت آلودگی هوا به این نکته اشاره کرد که بزرگ‌ترین مشکل جهان، تغییرات اقلیمی و آلودگی هوا است. او همچنین افزود که بسیاری از شرکت‌های بزرگ تولید کننده ماشین که تا به حال ماشین‌های بنزینی تولید کرده بودند، به تولید خودروهای برقی متعهد شده‌اند و قرار است تا سال ۲۰۲۷ بیش از ۵۰ درصد از تولیداتشان را به خودروهای برقی اختصاص دهند.
ایشان پس از بحث در مورد آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران به بحث آلودگی از طریق فاضلاب، هم اشاره داشته و می‌گوید که بزرگ‌ترین مشکل در این حوزه استفاده از فاضلاب خام در کشاورزی است. او اذعان دارد که ما این مسئله را مطالبه کرده‌ایم و سازمان غذا و دارو هر سال تقریبا ۴۰ هزار نمونه برداشت می‌کند و بررسی‌هایی که انجام شده، نشان می‌دهد که وضعیت محصولات کشاورزی به اندازه کافی مناسب نیست.
پیشنهاد مطالعه: چگونه دود را تصفیه کنیم؟
آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران چطور بالا می‌رود؟
آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا به عوامل مختلفی مربوط است. آلودگی هوای شهری یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش مرگ و میر در سطح جهان است و تأثیر زیادی بر بهداشت جامعه دارد. یکی از عوامل افزایش آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا، اثر مستقیم آلودگی بر سیستم تنفسی است. ذرات ریز موجود در هوا می‌توانند وارد ریه‌ها شده و بر سلامت آنها تأثیر گذارند. این ذرات می‌توانند التهاب را ایجاد و یا تشدید کنند، عفونت‌ها و بیماری‌های تنفسی را افزایش دهند و نهایتا باعث ایجاد مشکلات جدی مانند برگشت وضعیت بهداشتی مرگباری مثل عفونت شدید سینوزیت‌ها، آسم شدید و تنگی نفس می‌گردند.
علاوه بر این، آلودگی هوا می‌تواند به ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی نیز منجر شود. به عنوان مثال، آلودگی هوا سبب افزایش فشار خون و عملکرد نامناسب قلبی می‌شود و در نتیجه، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. همچنین، تنفس در هوای آلوده می‌تواند باعث ایجاد سکته مغزی در افراد مستعد شود.
در ضمن، گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و افرادی با بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های تنفسی و قلبی، بیشترین در معرض خطر قرار دارند.
بنابراین، به طور خلاصه می‌توان گفت که آلودگی هوا اثر مستقیم بر سیستم تنفسی دارد و می‌تواند انواع بیماری‌های تنفسی و قلبی را تشدید کرده و بر آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران تاثیر بگذارد. همچنین، افرادی که از قبل بیماری‌های مزمن دارند، بیشترین خطر را در معرض دارند.
پیشنهاد مطالعه: هواکش تصفیه دود
راهکارهایی برای کنترل آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران
با توجه به آلودگی هوای شدید در ایران، اصلاحات و راهکارهای متعددی برای کنترل آن لازم است. یکی از راهکارها، ایجاد شرایط لازم برای تولید و استفاده از خودروهای برقی است. با تشویق تولید و خرید خودروهای برقی، حرکت به سمت خودروهایی با کمترین میزان انتشار کربن افزایش یابد و آلودگی هوا به کمترین حد ممکن کاهش یابد.
استفاده از ماسک‌های تنفسی نیز در شرایط خطرناک می‌تواند به کنترل آلودگی هوا کمک کند. این ماسک‌ها می‌توانند از خاک، ذرات ریز و سایر آلاینده‌ها در هوا محافظت کنند و در کاهش اثرات آلودگی هوا موثر باشند.
دستگاه تصفیه دود آشپزخانه صنعتی و بزرگ نیز می‌توانند به عنوان راهکاری در مشاغل صنعتی عمل کنند. با تهیه و استفاده از این دستگاه‌ها، آلودگی از گازها و ذرات جامد در هوا کاهش یافته و کنترل آلودگی هوا حاصل می‌شود. همچنین، استفاده از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک نیز می‌تواند در کنترل آلودگی هوا موثر باشد. استفاده از انرژی‌هایی مانند خورشید، باد و هیدرو الکتریسیته در جایگاه تولید انرژی، می‌توانند به جایگاه منابع انرژی فسیلی برای کاهش آلودگی هوا طبقه‌بندی شوند.
به طور کلی، کنترل آلودگی هوا نیازمند استفاده از تکنولوژی‌های پایدارتر، شرایط لازم برای استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک و همچنین تغییر الگوی نگرش به صنعت و نقل و انتقالات است.
کلام آخر
در مجموع، بی‌توجهی‌های انجام شده باعث می‌شود تا ما با آمار روزافزون مرگ و میر ناشی از آلودگی شهرهای مختلف ایران روبرو باشیم. به همین دلیل مهم است که برای پیشگیری از این مسئله راهکارهایی پیدا کنیم. کارشناسان تصفیه دود پاک زیست (شادتکس)، خرید دستگاه‌های تصفیه دود را به عنوان یکی از راهکارهای کنترل آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران پیشنهاد می‌دهند. این دستگاه‌ها با تکنولوژی مدرن طراحی شده‌اند تا بتوانند با پاک‌سازی محیط، بخشی از آلودگی هوا را کم کنند.
سوالات متداول
- آمار مرگ و میر بر اثر آلودگی هوای تهران چقدر است؟
گزارش‌های آماری نشان می‌دهند که مرگ یکی از عواقب آلودگی هوا در ایران است و سالانه ۴۵ هزار را درگیر می‌کند.
- آمار مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا در جهان چقدر است؟
این عوامل مرگ‌ومیر در جهان چیزی حدود ۵ میلیون مرگ سالانه را به همراه دارد.
- بهترین سایت بررسی شاخص آلودگی هوا تهران امروز کدام است؟
سایت شاخص آلودگی هوا، سایت سامانه پایش کیفی هوای کشور و سایت waqi.info.