هزینه های آلودگی هوا، یکی از مسائل بحرانی در سراسر جهان است که تأثیرات وسیعی بر اقتصاد، بهداشت عمومی و محیط زیست دارد. آلودگی هوا منجر به افزایش بیماری‌ها، کاهش عملکرد سیستم تنفسی، خسارت به محصولات کشاورزی و تاثیرات منفی بر عملکرد اقتصادی می‌شود. بررسی هزینه‌های این نوع آلودگی می‌تواند برای مسئولان در حوزه‌های سیاست، اقتصاد و محیط زیست مفید واقع شود. در این مقاله، به بررسی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم آلودگی هوا در جهان خواهیم پرداخت و تأثیرات آن بر اقتصاد جهانی و سلامت عمومی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
وضعیت آلودگی کشورهای مختلف در سال 2023
از 25 شهر آلوده جهان، 9 شهر در هند، 4 شهر در چین و 2 شهر در پاکستان قرار دارند. آلوده‌ترین شهر جهان خاورمیانه در عربستان سعودی قرار دارد و با نام «دمام» شناخته می‌شود. دمام در سال گذشته با میانگین 124.11 میکروگرم PM2.5 در این لیست قرار داشت. با پیوستن یک شهر چینی به فهرست، تعداد شهرهای هند در فهرست 25 شهر از 10 به 9 کاهش یافت.
به هر حال، همه شهرهای رتبه بندی شده دارای کیفیت هوای متوسط چند برابر بالاتر از حد مجاز توصیه شده سازمان بهداشت جهانی بودند. بسیاری از شهرهایی که بدترین کیفیت هوا را داشته‌اند در مناطق جغرافیایی مشابهی در جهان قرار گرفته‌اند. سایر کشورهایی که در این به‌روزرسانی 2023 در فهرست قرار گرفته‌اند عبارتند از بنگلادش، عراق، آفریقای جنوبی، نپال، بحرین، ایران و اوگاندا.
آفریقا و آمریکای جنوبی فاقد ابزارهای گزارش آلودگی هوا هستند، بنابراین اطلاع از میزان آلودگی روی زمین در بسیاری از این شهرها دشوار است. این واقعیت که نام ایران هم در این فهرست قرار گرفته‌اند، گواهی بر این واقعیت است که ما شبکه‌های بزرگ و گسترده‌ای برای نظارت بر آلودگی هوا داریم که برای شناسایی سطوح آلودگی راه اندازی شده‌اند. اما به هزینه های آلودگی هوا چقدر توجه داریم؟
هزینه‌های مستقیم آلودگی هوا
این هزینه‌ها شامل موارد زیر است:
- هزینه‌های درمانی برای بیماری‌های تنفسی و قلبی-عروقی که ناشی از تنفس هوای آلوده است.
- هزینه‌های بیمه سلامت
- هزینه‌های بیشتر درمان و مراقبت در بیمارستان
- هزینه‌های صرف شده برای مراجعه به پزشکان و مصرف داروها
- هزینه‌های مربوط به کاهش عملکرد شغلی و کیفیت زندگی افراد
برای مثال، فرض کنید یک شهر با آلودگی هوای شدید روبرو است. در این شهر، بسیاری از ساکنان با بیماری‌های تنفسی مبتلا شده و نیاز به درمان دارند. هزینه‌های درمانی افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، شامل هزینه‌های مراجعه به پزشکان، درمان‌ها، داروها و بستری شدن در بیمارستان، به عنوان هزینه‌های مستقیم آلودگی هوا محسوب می‌شود. همچنین، افراد ممکن است نیاز به مراجعه مکرر به پزشکان و مصرف داروهای بیشتری داشته باشند که هزینه‌های بیشتری را به دنبال دارد.
بنابراین، هزینه‌های مستقیم آلودگی هوا علاوه بر اثرات بر روی سلامت افراد، بر اقتصاد نیز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند بار سنگینی برای جامعه و سیستم بهداشتی و درمانی ایجاد کند.
هزینه‌های غیرمستقیم آلودگی هوا
هزینه‌های غیرمستقیم آلودگی هوا هم شامل اثرات غیرمستقیمی است که به علت آلودگی هوا در جامعه به وجود می‌آیند و به نوعی از هزینه‌های اجتماعی یا خارج از بازار هستند. این هزینه‌ها شامل کاهش عملکرد محصولات کشاورزی و مرتع‌ها، خسارت به ساختمان‌ها و تجهیزات، افزایش هزینه‌های انرژی و حمل و نقل و کاهش کیفیت محیط زیست است.
برای مثال، فرض کنید در یک شهر صنعتی، آلودگی هوا به میزان زیادی وجود داشته باشد. این آلودگی هوا می‌تواند به مراتع و محصولات کشاورزی در اطراف شهر آسیب برساند. هزینه های آلودگی هوا می‌تواند باعث کاهش بازدهی محصولات کشاورزی شود و در نتیجه کشاورزان عوارض اقتصادی بزرگی را تحمل کنند. همچنین، آلودگی هوا می‌تواند باعث خسارت به ساختمان‌ها و تجهیزات شود. به طور مثال، آلودگی هوا می‌تواند باعث خوردگی و خرابی ساختمان‌ها، خرابی ماشین‌آلات و دستگاه‌های الکتریکی شود که نیاز به تعمیرات و تعویض قطعات دارند. هزینه‌های این تعمیرات و تعویض قطعات به عنوان هزینه‌های غیرمستقیم آلودگی هوا محسوب می‌شوند.
علاوه بر این، آلودگی هوا می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های انرژی و حمل و نقل شود. به عنوان مثال، در نتیجه آلودگی هوا، احتمال بروز مشکلات در سیستم‌های تهویه و تبرید افزایش می‌یابد که نیاز به مصرف بیشتر انرژی دارد. همچنین، آلودگی هوا می‌تواند باعث تشدید ترافیک شود و هزینه‌های حمل و نقل را افزایش دهد.
روش‌های کنترل هزینه های آلودگی هوا
کنترل هزینه‌های آلودگی هوا می‌تواند از طریق استفاده از روش‌های مختلف صورت بگیرد. یکی از روش‌های مؤثر برای کاهش هزینه‌های آلودگی هوا، کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی است. سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز طبیعی و ذغال سنگ منبع اصلی آلودگی هوا هستند. با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد، خورشید و آب می‌توان به سوخت‌های فسیلی کمتری نیاز داشت و در نتیجه هزینه‌های مربوط آلودگی هوا را کاهش داد.
روش دیگری برای کنترل هزینه‌های آلودگی هوا، خرید و استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوای صنعتی است. این دستگاه‌ها ذرات آلوده و ترکیبات شیمیایی مضر را از هوا حذف می‌کنند و کیفیت هوای محیط را بهبود می‌بخشند. با استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا صنعتی در صنایع و نیز در خانه‌ها و محیط‌های کاری می‌توان هزینه های آلودگی هوا مانند هزینه‌های درمان بیماری‌ها و مراقبت‌های پزشکی ناشی از آلودگی هوا را کاهش داد.
رعایت طرح آلودگی هوا در حمل و نقل هم می‌تواند به کنترل آلودگی هوا کمک کند. استفاده از وسایل نقلیه پاک و تمیز، مدیریت ترافیک منظم، ارتقای استفاده از حمل و نقل عمومی و تشویق به استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی، هزینه‌های وابسته به آلودگی هوا را کاهش می‌دهد و به بهبود کیفیت هوا کمک می‌کند.
کلام آخر
در این مقاله از مجموعه مباحث تصفیه دود پاک زیست (شادتکس)، سعی کردیم شما را با هزینه‌های مربوط به آلودگی هوا آشنا کنیم. به طور کلی، استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و دستگاه‌های تصفیه هوای صنعتی می‌توانند به بهبود کیفیت هوا و کاهش هزینه‌های مربوط به آلودگی هوا کمک کنند. علاوه بر این، تشویق به استفاده از حمل و نقل عمومی، افزایش آگاهی عمومی درباره آلودگی هوا و اجرای سیاست‌های محیط زیستی مؤثر نیز می‌توانند در کنترل هزینه‌ها و بهبود کیفیت هوا موثر باشند.